Emisja głosu

Ćwiczenia oddechowe mają  na celu:

– usprawnienie aparatu oddechowego,

– zwiększenie pojemności płuc,

– kształtowanie prawidłowych ruchów przepony,

– naukę ekonomicznego zużywania powietrza w trakcie mówienia,

– różnicowanie faz oddychania ( wdech – wydech),

– wydłużanie fazy oddechowej.

Przykładowe ćwiczenia:

Pozycja stojąca:

  • Nabrać nosem trochę powietrza, tak by brzuch się zaokrąglił, a następnie powoli wydmuchuj powietrze;
  • „Wąchanie kwiatów” – rozchylić usta i wciągnąć nosem powietrze tak, jakbyś wąchał bukiet mocno pachnących róż. Przy wdechu klatka piersiowa musi się lekko unieść, żebra się rozszerzają, a brzuch uwypukla. Nie należy unosic ramion. Wydychać powietrze powoli, następnie zróbić krótką przerwę i ponownie nabrać powietrza;
  • Dmuchanie piłeczki pingpongowej – można przeprowadzić w formie zabawy: „Mecz piłki pingpongowej”;
  • Przenoszenie za pomocą słomki kulek waty lub kawałków papieru;
  • Dmuchanie na płomień świecy w taki sposób, by płomień wyginał się, ale nie gasł;
  • Wprowadzanie w ruch wiatraczka;
  • Dmuchanie na łódkę wykonaną z papieru (np. w misce z wodą), można zorganizować zabawę „Wyścig łódek”.

Pozycja leżąca:

  • Zrobić kilka razy dech nosem i wydech ustami;
  • Zrobić wydech. Dłonie połozyć na brzuchu, lekko go uciskając. Wydychać powietrze, stawiając opór dłoni. Jednocześnie wymawiać dźwięk: ffff… Za każdym razem przedłużać fazę wydechu;
  •  Leżeć na brzuchu, oderwać od podłogi ręce i nogi. Ciało wygięte, głowa lekko uniesiona. Zrobić wydech, potem wdech. Na wydechu policzyć do 10. powtórzyć to ćwiczenie kilka razy. Po każdym wydechu odpocząć, kładąc ręce i nogi na podłodze.

Ćwiczenia z tekstem:

  • Nabrać tyle powietrza, aby móc wypowiedzieć połowę wersu: (Miejsce nabierania powietrza zaznaczono krzyżykiem X)

           „Litwo! Ojczyzno moja! X Ty jesteś jak zdrowie!” X

           „Ile Cię trzeba cenić X ten tylko się dowie” X

            „Kto cię stracił” X „Dziś piękność twą w całej ozdobie” X

            „Widzę i opisuję” X „Bo tęsknię po Tobie” X

Wdech bierz tylko na początku wersu. Ćwicz w wolnym tempie. Po wypowiedzeniu wersu wypuść powoli resztę powietrza, rozluźnij mięśnie klatki piersiowej. Odpocznij, zrób kolejny wdech i wypowiedz następny wers. Zwiększ tempo mówienia, jeden wdech na dwa wersy.

Jeszcze zwiększ tempo, jeden wdech na trzy wersy.

Poniższy wiersz należy wymawiać szeptem, każdy wers na jednym wydechu:

„Sam na sam trzeba gadać z nocą

Szeleścić ciemnym świerków gąszczem,

Splątaną galąź rozplątywać

I szeptem odgadywać liście… „(głoski syczące, szumiące)

Po opanowaniu prawidłowego toru oddechowego i właściwego gospodarowania powietrzem przy wydechu można rozpocząć ćwiczenia fonacyjne i artykulacyjne. Ważną rolą składową tych ćwiczeń jest uruchamianie i prawidłowe wykorzystanie rezonatorów nad- i podkrtaniowych, w których dźwięk generowany w krtani ulega wzmocnieniu.

Ćwiczenia fonacyjne:

Stań przed lustrem, wykonaj pełny wdech. Zatrzymaj na moment powietrze, rozpocznij długi wydech z równoczesnym wymawianiem głoski aaaaaaaa. Utrzymaj fonację głoski aara jak najdłużej.

Powtórz ćwiczenie wymawiając na wydechu inne samogłoski;

Stojąc przed lustrem wykonaj pełny wdech;

Na wydechu wybrzmiewaj połączone samogłoski: aaaooouuuaaaooouuu….Wyraźnie otwieraj usta.

Powtórz ćwiczenia łącząc ze sobą inne samogłoski;

Wciągnij powietrze z równoczesnym wyrzuceniem ramion do boku. Rozpocznij fonację głoski aaa z równoczesnym opuszczeniem ramion;

Wykonaj pełny wdech, na wydechu fonuj głoskę mmm. Kontroluj mruczenie słuchem tak, by odbywało się na jednym poziomie głośności.

Wymawiaj na jednym wydechu ciągi sowne: dni tygodnia, liczenie.

Wymawiaj poniższe wyrazy tak, by starać się wymówić jak najwięcej słów na jednym wydechu: np. Ludwik I, Ludwik II, Ludwik III…..Pamiętaj, , aby nie wydychać podczas mówienia całego zapasu powietrza.

Ćwiczenia artykulacyjne:

Ćwiczenia żuchwy:

a) koliste, powolne ruchy przy zamkniętych ustach – tzw. „krowie przeżuwanie”;

b) energiczne przesuwanie żuchwy na boki, z ustami zamkniętymi, następnie z otwartymi;

c) szerokie ziewanie.

Ćwiczenia warg:

a) koliste ruchy warg ułożonych „w dzióbek”;

b) zasysanie zaciśniętych, rozciągniętych i silnie napiętych warg;

c) rozciąganie ust w sztucznym uśmiechu na przemiana z pozycją „w dzióbek”;

d) nadymanie policzków, usta mocno zaciśnięte i przytrzymanie powietrza przez 5 s.

Ćwiczenia języka:

a) przy opuszczonej żuchwie, dotykanie językiem wszystkich zębów po kolei od strony wewnętrznej.

b) Kląskanie językiem na przemian i stulanie oraz rozciąganie warg.

c) Ssszybkie wymawianie głosek ktktktktktktktkt….

d) Powtarzanie grup wyrazowych:

Dość szybko: Niezbyt szybko:

tata tata tata tata Dada kaka Dada kaka

koko koko koko koko momo nono momo nono

bebe bebe bebe bebe bubu tete bubub tete

rere rere rere rere tete susu tete susu tete

Systematyczne wykonywanie powyższych ćwiczeń pozwoli na opanowanie prawidłowej emisji głosu, umożliwiając optymalną pracę narządów głosu w warunkach codziennej pracy zawodowej.

Beata Magdziak, ZSR w Sędziejowicach

Administrator

Dodaj komentarz

Wprowadź komentarz
Please enter your name.
Please enter your email address.
Proszę wprowadzić prawidłowy adres email.