Baśń prawdę Ci powie….

Baśń prawdę Ci powie….

DLACZEGO WARTO CZYTAĆ DZIECIOM BAŚNIE, BAJKI I JAK WYBRAĆ TE NAJBARDZIEJ WARTOŚCIOWE ?

MOTTO: „.A mali czytelnicy, słuchacze mają własne apetyty, pasjonują się bajkami, komiksami i MYSZKĄ MIKI. Wzrusza ich los Ołowianego Żołnierzyka i Psa, który podróżował pociągiem. Marzą o balu, na którym był KOPCIUSZEK i o zabiciu żarłocznego smoka. Równocześnie pragną podróży samolotem i posiadania własnej lalki. A to wszystko dzieje się dzięki czytaniu książek, dzięki wspaniałej wyobraźni. Nasi milusińscy tęsknią za zwykłością i niezwykłością..” 

                                                                                                                                                                             ALICJA UNGEHENER

Baśnie i bajki wyrosłe z fantazji człowieka, z tęsknoty za pięknem, dobrem i sprawiedliwością należą dziś do ulubionych lektur dzieci. Opowiadane początkowo przez piastunki, rodziców i wychowawców, ludowe i literackie baśnie magiczne w okresie późniejszym stają się pierwszymi samodzielnymi lekturami dziecięcymi, które za ich pośrednictwem – przyswajają sobie wiedzę o świecie, poznają wartości i normy moralne oraz przeżywają dzięki nim pierwsze wzruszenia i emocje .Fantastyczny świat baśni, zaludniony krasnoludkami,czarownicami, wróżkami, królewiczami, rycerzami bliski jest wyobraźni dziecięcej, jego potrzebom psychicznym .Baśń wprowadza dziecko w świat piękna i czaru…Patrząc na dzieci zasłuchane w opowiadaną baśń, stwierdzamy, że uczą się skupienia, radosnego obcowania ze światem fikcji. Baśń jest więc czymś więcej niż rozrywką, jest wstępem do literatury.

Pozwólmy więc dziecku rozkoszować się baśnią, póki tego chce, pozwólmy mu spokojnie z niej wyrosnąć. W odpowiednim czasie bez przymusu porzuci świat baśni i sięgnie po książkę o tematyce zgodnej z jego zainteresowaniami.

Czytanie dzieckuto doskonały sposób na nawiązanie z nim kontaktu emocjonalnego Maluch siedzi u mamy czy taty na kolanach, czuje się bezpieczny, wsłuchuje się w ciepły głos, zaczyna fantazjować. Może w dowolnym momencie zadać mamie pytanie czy mocniej się do niej przytulić, gdy treść go troszkę zaniepokoi . Ale też dzięki baśniom dzieci wiele się mogą nauczyć.

Poznają świat… œ

Baśnie dostarczają informacji o świecie. Nie tylko te, które opowiadają o realnej rzeczywistości ( o zwierzętach, o życiu rodzinnym ), ale także te z postaciami fantastycznymi. Często zastanawiamy się nad wyborem baśni czy opowieści dla naszego dziecka. Boimy się treści naszym zdaniem zbyt okrutnych czy smutnych.

…i lepiej go rozumieją

Chcemy chronić dzieci przed światem, przykrywamy szklanym kloszem- jednocześnie nie chronimy ich przed widokiem okrucieństw, przemocy i wojen w telewizorze.

Baśnie i inne opowieści pokazują dzieciom rzeczywistość i jednocześnie w naturalny sposób je w nią wprowadzają. Pokazują świat, w którym jest radość i smutek, piękno i brzydota.

Literatura dostarcza malcom wiedzy o problemach, które same przeżywają, bądź obserwują w otoczenia. Dlatego dzieciaki tak często…

Utożsamiają się z bohaterem œ

Wcielają się w dzielnych rycerzy i piękne królewny, by błyszczeć ( dosłownie bądź jedynie w marzeniach ) wśród rówieśników czy domowników, w groźne smoki i wilki, by zamanifestować swoją siłę. Szukają w bajkach siebie.

Uważna mama może się wiele dowiedzieć o swoim maluchu właśnie na podstawie wyboru bohatera czy reakcji pociechy na całą opowieść. Przywiązanie do ulubionych bohaterów bywa bardzo silne. Dzieci lubią wiele razy słuchać jednej i tej samej bajki.

Uczą się wartości œ

Baśnie także w tym zakresie porządkują świat dziecka. Wyraźnie stawiają granicę między tym co dobre a złem. Nawet jeśli dobro nie zawsze wygrywa fizycznie, to osiąga zwycięstwo w innym wymiarze. W baśniach, na pierwszy plan wysuwane jest dobro, chęć niesienia pomocy, przyjaźń, miłość. Negatywni bohaterowie są nieżyczliwi, a nawet okrutni, samolubni lub zwyczajnie niegrzeczni. Morał, który zawiera każda baśń i opowieść dla dzieci, jest zazwyczaj dla malca jasny.

Opowieść, która leczy œ

Jak twierdzą psychologowie, baśń spełnia także rolę terapeutyczną. Maluch, który źle się czuje w grupie swoich rówieśników, jest osamotniony, niezaradny, łatwiej poradzi sobie ze swoimi problemami, poznając np. losy Brzydkiego Kaczątka.

Baśnie i opowieści spełniają również ogromną funkcję wychowawczą. Dzięki nim można przekazać dziecku informację, że trzeba w życiu dążyć do jakiegoś celu , ( dla 4- latka może to być nauka jazdy na rowerku), warto pomagać innym ( np. ptaszkowi ze złamanym skrzydełkiem) i dobrze jest mieć przyjaciół ( dlatego nie można wyrywać zabawek Pawełkowi z przedszkola czy Basi z piaskownicy)

Boję się tej baśni œ

Dziwimy się czasem , że dzieci będące w tym samym wieku bardzo różnie reagują na czytaną baśń. Trzeba pamiętać, że odbiór opowieści, chociażby o Jasiu i Małgosi porzuconych w lesie przez rodziców, zależy od wrażliwości dziecka, sposobu przekazania bajki, a nawet kontaktu między rodzicami a malcem. Są dzieci, które przyjmują taki tekst ze zrozumieniem i nie wzbudza on w nich niepokoju, ale bywają także i maluchy, u których baśń wywołuje lęk, a nawet płacz czy sprzeciw wobec czytania tego utworu. W takiej sytuacji należy przerwać czytanie i zaproponować dzieciakowi coś weselszego. Do tamtej baśni można powrócić po kilku tygodniach, lepiej ją wtedy opowiedzieć, łagodząc jej wymowę.

Liryczne i dynamiczne

Baśnie i różne opowiadania wpływają również na nastrój dziecka .Potrafią uspokoić, ale też rozruszać. Jeśli widzisz, że Twój maluszek jest smutny, przeczytaj mu zamiast tradycyjnej baśni pogodną historyjkę, np. o Misiu Uszatku czy Plastusiu. A jeśli trochę rozbrykany – wybierz spokojną, liryczną, np. o Kopciuszku, Śpiącej Królewnie. Gdy chcesz dziecko pobudzić do aktywności umysłowej i fizycznej, przedstaw opowieść dynamiczną, przygodową, np. O Smoku Wawelskim lub Złotej Kaczce.

NIGDY NIE OPOWIADAJ I NIE CZYTAJ BAJKI, KTÓREJ DZIECKO SIĘ BOI

Czytając baśń, zachęcaj malca do:

  • rozmowy o jej treści 
  • opowiedzenia usłyszanej historii
  • wymyślania dalszej części akcji i jej zakończenia
  • rysowania własnych ilustracji do baśni
  • tworzenia własnych bajek 

BIBLIOGRAFIA :

STANISŁAW FRYCIE „ LITERATURA DLA DZIECI I MŁODZIEŻY W LATACH 1945-1970” W-WA 1990

„MAMO TO JA „- MIESIĘCZNIK NOWOCZESNYCH RODZICÓW CZERWIEC 2003

HALINA SKROBISZEWSKA „KSIĄŻKI NASZYCH DZIECI „ W-WA 1979

Opracowała Dorota Kubisa – Skalska – Zespół Szkolno – Przedszkolny w Żelisławicach

 

Administrator

Masz pytanie? Napisz do nas na wychowanie@wychowanie.pl

Dodaj komentarz

Wprowadź komentarz
Please enter your name.
Please enter your email address.
Proszę wprowadzić prawidłowy adres email.